‘Kies niet voor één maar hele serie specialismen’

Het renoveren van datacenters wordt steeds belangrijker. Maar hoe pakken we zo’n project aan? Bas van Asten van Remtech geeft in dit interview zijn visie op de aanpak die datacenter managers hierbij het beste kunnen volgen. Zijn belangrijkste boodschap: kies niet een partner die zich op één vakdiscipline concentreert, maar zoek naar een partij die een hele bundel van specialiseren kan aanbieden. Dat vergroot de kans op succes aanzienlijk.

“Voor veel datacenters is de 20-jarige leeftijd in zicht. Zelf heb ik nog op coax gebaseerde verbindingen geleverd voor het eerste Telecity-datacenter aan de Kruislaan in Amsterdam. Dat was in 1999. Dit gebouw van het Nationaal Instituut voor Kernfysica en Hoge-Energiefysica kwam beschikbaar nadat in 1998 de verouderde lineaire deeltjesversneller van dit onderzoeksinstituut werd ontmanteld. Wat overbleef was een ideale locatie voor een datacenter: groot vloeroppervlak, zware stroomaansluiting en volop connectiviteit door de nabijheid van SARA (Stichting Academisch Rekencentrum Amsterdam) en het Mathematisch Centrum dat zich bezig hield met wiskunde en informatica. Interessant detail is dat NIKHEF als nationaal instituut betrokken was bij CERN (kernonderzoek op Europees niveau), en daarmee rol heeft gespeeld bij het ontwikkelen van het world wide web.”

Uitdaging

Renovatie van datacenters is een uitdaging omdat het een live-omgeving betreft, stelt Van Asten. “Daarnaast wordt er altijd gesleuteld in en om het datacenter. Het vervangen van verouderde IT-apparatuur is bijna een continu proces, naast de steeds komende (en ook vertrekkende) apparatuur van huurders. Uitgaande van een levensduur van 3 jaar voor een server is de hele inhoud van de datazaal in 2015 al ruim 6 keer vervangen. Daardoor treedt extra slijtage op aan het gebouw. Wat men ook niet moet vergeten, is het feit dat de eerste generatie datacenters niet is gebouwd met de kennis die nu beschikbaar is. Wat te doen als jaren geleden bij de bouw een ongelukkige keuze is gemaakt in de selectie van toe te passen bouwmaterialen? Of als de renovatie een niet te dragen investering blijkt? Verhuizen is voor een datacenter geen optie, maar wat als renoveren dat ook niet is?”

“Door de jaren heeft Remtech zich ontwikkeld van pure room-in-room leverancier tot allround bouwkundig dienstverlener voor de IT. Met als specialiteit het uitvoeren van werkzaamheden in operationele datacenters. Het aantal projecten waar het uitsluitend gaat om het leveren en installeren van ModuSec room-in-room is niet afgenomen. Deze markt heeft zich naar het buitenland verplaatst en dan met name landen die zich kenmerken door hun enorme omvang. Sinds 2007 actief in Rusland met als hoogtepunt in februari 2015, ons grootste project ooit, gerealiseerd in Moskou. Vanaf dit jaar ook actief in Brazilië waar al diverse offertes uitstaan. Deze landen kenmerken zich door de grote afstanden tussen belangrijke locaties. Daardoor zijn bedrijven sneller geneigd een eigen enterprise DC te bouwen.”

Cloud populair

“In Nederland is de cloud echter populair en worden steeds minder enterprise datacenters gebouwd. Deze beweging is sinds het begin van de crisis ingezet. Eerst door projecten waar nieuwbouw vanwege de financiële problemen geen doorgang meer konden vinden. Daarna door het feit dat de IT-apparatuur steeds krachtiger wordt en bovendien in omvang afneemt. De oude ruimte waar de apparatuur staat opgesteld kan dus in bedrijf blijven, het datacenter groeit niet meer uit zijn jas.”

Een mooi voorbeeld hiervan, zo vertelt Van Asten, is de renovatie van het datacenter van Cipal. “Dit is het ICT-overheidsbedrijf van en voor de lokale en provinciale overheden in Vlaanderen. Gebouwd aan het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw, het kritieke deel zeer degelijk en veilig in beton. Op het hoogtepunt van de groei van de IT en dan met name van de hoeveelheid apparatuur bleek het DC te klein en moest men omzien naar een andere locatie. Aanpassingen aan de betonnen schil waren praktisch en financieel niet haalbaar en het datacenter raakte buiten gebruik. Sindsdien is het gebouw gebruikt als opslagruimte. Tot 2013, toen Cipal behoefte had aan een nieuwe locatie en doordat de fysieke omvang van het serverpark sterk was verminderd door toegenomen rekenkracht en virtualisatie. Hierdoor kwam het oude DC weer in beeld. Na een grondige renovatie is het datacenter weer in gebruik genomen. In feite heeft een ietwat ongelukkige materiaalkeuze uit de begintijd (bunkerachtige betonwanden en dak) toch nog goed uit kunnen pakken. Alleen is daar dan wel ruim 10 jaar leegstand aan voorafgegaan.”

Belangrijke tak

“Renovatie van datacenters is inmiddels uitgegroeid tot een belangrijke tak binnen onze organisatie. Meer dan 12 jaar ervaring in bouwkundige projecten voor de IT kunnen we inzetten bij verbouw- en renovatieprojecten. Daarnaast hebben we stevig geïnvesteerd in kennis op het gebied van bouwkundige brandwerendheid. Dat is niet zonder reden. Er zijn maar weinig projecten waar de brandwerendheid volledig op orde is. Nader onderzoek wijst vaak uit dat de toegepaste materialen wel een certificaat bezitten die de brandwerendheid aantoont, maar zijn toegepast op een wijze die niet gedekt wordt door dit certificaat. Bijvoorbeeld 5000 vierkante meter whitespace plafond opgebouwd uit F60 (60 minuten brandwerend) sandwichpanelen. Nadere bestudering van het certificaat en vooral van het testrapport waarin de juiste toepassing is vastgelegd, bleek dat deze panelen getest zijn als wandpaneel en niet als plafondpaneel. Het bijgeleverde certificaat dekt de toepassing als plafond niet en de brandwerendheid blijkt daardoor F0 (helemaal niet brandwerend). Bovenop dit probleem bleek de vrije overspanning groter dan toegestaan, waardoor ook de draagkracht niet was wat men dacht. Deze fout had de klant zelf al ontdekt, een installateur was reeds door het plafond gezakt.”

Installatietechnisch project

“Een datacenter is hoofdzakelijk een installatietechnisch project. De grootste investering zit in alle systemen om de boel draaiend te houden. Iedereen beseft dat techniek stuk kan gaan en onderhoud behoeft, dus die installaties worden redundant uitgevoerd. Deze redundantie maakt renovatie (vervanging) van koeling, UPS, NSA en andere installaties mogelijk. Maar hebben we ooit gehoord van een redundante vloer? Of redundant plafond? Tevens moet men rekening houden met het feit dat renovatie van een bouwkundig deel een voortdurend proces is en niet bestaat uit korte, na elkaar te plannen interventies.“

“Renovatie van datacenters en computerruimtes is niet één specialisme. Het is een verzameling specialismen die gebundeld dienen te worden ingezet. Voldoende kennis van de techniek in het datacenter, ervaring met werken in een operationele, kritieke omgeving. Bekend zijn met de logistiek en beveiliging rondom een DC. Gedegen kennis op het gebied van brandwerendheid, normen en regelgeving in relatie tot de bescherming tegen brand die een IT-omgeving behoeft. Juiste bescherming tegen andere bedreigingen (lekkages, bluswater, rook enz.). Kennis van de impact van automatische blussystemen op het gebouw: luchtdichtheid, drukgolf bij een blussing, overdruk afblazen en het voorkomen van stoftornado’s als er geblust wordt. Als de betreffende leverancier ook nog aantoont dat de werkzaamheden onder stof beperkend en voorkomend regiem worden uitgevoerd, dan kun je zeggen dat je de juiste partner hebt gevonden.”

Van de redactie