ISP Solcon kiest voor vliegwiel UPS van Elinex
In Apeldoorn installeerde noodstroomspecialist Elinex onlangs een nieuwe, dynamische UPS-oplossing. De dynamische UPS is zeer voorspelbaar, betrouwbaar en bespaart bovendien veel kilowattuur aan energie vanwege het zeer hoge rendement (98%).
“Vroeger kon je je nog wel wat downtime permitteren”, herinnert Peter van der Vlies, oprichter en nog steeds enthousiast roerganger van Solcon zich. “Maar die tijden zijn al de nodige jaartjes voorbij. Downtime wordt echt niet geaccepteerd. En terecht, want dit is nergens voor nodig.”
Samen autonoom groeien
Hoe anders was dat in de tijd van het opkomende internet met inbelmodems. “Ergens rond 1996 had ik een DNS-servertje op zolder gezet. Nuttig voor een project waaraan ik werkte, en leuk om mee te spelen. Voor ik het wist had ik er vijftig klanten aan hangen. Sindsdien zijn we eigenlijk alleen maar doorgegroeid.” De uit de hand gelopen hobby van Van der Vlies heeft met uitzondering van een praktische no-nonsense aanpak nog maar weinig weg van de zolderdagen van weleer. Solcon is als grootste particuliere provider van internet, telefonie en tv een professioneel bedrijf geworden met duizenden tevreden klanten en twee modern ingerichte datacenters. Niet voor niets werd het eind 2014 voor de derde opeenvolgende keer door de Consumentenbond uitgeroepen tot beste provider van Nederland. Toch gelooft Van der Vlies niet zo in groot, groter, grootst. “Groeien om je klanten goed te kunnen blijven bedienen? Daartegen zeg ik ja. Maar klanten mogen nooit een nummertje worden. Bovendien is de trend niet voor niets decentraal. Dat is één van de grote verdiensten van het internet. Heb je meer capaciteit of expertise nodig? Dan kan je dat organiseren. Zo kan je samen groeien. Vooral in kennis en in kunde. “
Vertrouwen verdien je
Eén van de partijen waar dit zonder meer op van toepassing is, is Elinex Power Solutions. Directeur Huub van Raamsdonk herinnert zich nog goed de eerste keer dat hij bij Solcon over de vloer kwam. “In 1998 kwam ik binnen voor een negental tussensnoeren. We hadden meteen een klik en we zijn er nooit meer weggegaan. Tien jaar later zetten we een statische UPS neer in Dronten. En ook smeedden we gezamenlijk de eerste plannen voor hetgeen er nu hier in Apeldoorn staat.“
Volgens Van der Vlies is er eigenlijk nooit een bewust keuzemoment geweest. “Je groeit met elkaar op, weet wat je van elkaar kan verwachten en dus is er vertrouwen. Elinex denkt altijd met ons mee en heeft veel kennis van zaken. Bovendien kijken ze altijd naar het totaalplaatje, naar continuïteit in alle omstandigheden, gedurende de hele levensduur van een installatie. Daar is het ons natuurlijk ook om te doen. Dus toen zij voor Apeldoorn met een vliegwiel op de proppen kwamen om het groener en veiliger te maken, stonden we daar zeker voor open. Uiteindelijk willen ook wij maar één ding: met een continue beschikbaarheid het vertrouwen van onze klanten verdienen.”
Vliegwielenergie en autonomietijd
Beschikbaarheid en vertrouwen. Het blijken de twee belangrijkste basisingrediënten voor de noodstroomoplossing in Apeldoorn. In dit geval in de vorm van vliegwielenergie. Van Raamsdonk legt uit: “Als de netstroom wegvalt of onder een bepaalde waarde komt, dan zal in de meeste gevallen een noodstroomaggregaat moeten worden ingeschakeld. Het duurt echter even voordat deze op toeren is en de juiste load kan leveren. Toch zal er in de tussentijd een energiebron moeten zijn, een zogenoemde UPS, ofwel Uninterrupted Power Supply. Vaak wordt hiervoor een grote accu geïnstalleerd, maar ook een aantal in vacuüm roterende vliegwielen behoort tot de mogelijkheden. Als Elinex gebruiken we hiervoor de UPS-en van Active Power. Deze kasten met uiteraard de nodige vermogenselektronica en I/O, bevatten ook een aantal robuuste stalen vliegwielen. Deze worden in een vacuüm continu op een toerental van 7.700 omwentelingen per minuut gehouden, en beschikken daarmee over voldoende kinetische energie - 250 kVA per stuk om precies te zijn - om in de stroombehoefte te voorzien. Dit gedurende een periode van minstens vijftien seconden. Afhankelijk van het benodigde vermogen kunnen meer of minder vliegwielen worden toegepast.” Van Raamsdonk legt uit dat mensen soms wel even schrikken van de relatief korte autonomietijd van vijftien seconden. Maar deze koudwatervrees is niet terecht. “Het gaat bij noodstroomoplossingen niet om de autonomietijd van een UPS, maar om gegarandeerde beschikbaarheid. Al heb je een autonomietijd van een half uur, als het noodstroomaggregaat niet start, dan heb je een probleem. Je moet de noodstroomconfiguratie als één geheel beschouwen: een keten is zo sterk als de zwakste schakel. Als Elinex zorgen we er daarom voor dat alles perfect op elkaar is afgestemd. De UPS, de schakel-verdeelinrichting en de NSA. Detecteert de netwachter dat de netvoeding eventjes onder een bepaald niveau komt? Dan springt de UPS bij. Dreigt er een langer tekort? Dan schakelt de UPS de NSA in. Het finetunen van precies de juiste parameters zodat dit feilloos verloopt, dat is een echte Elinex-specialiteit.”
Als laatste cruciale schakel voor gegarandeerde beschikbaarheid noemt Van Raamsdonk het periodiek testen en onderhouden. “Wie garanties wil, zal zijn spullen in topconditie moeten houden. We meten daarom bijvoorbeeld continu de temperatuur en de trillingen in de lagers van de vliegwielen. We kunnen voorspellen wanneer we deze moeten vervangen, maar doen dit in elk geval elke vier jaar.“
Voordelen vliegwiel
Vliegwielen worden al vele jaren in combinatie met aggregaten als noodstroomvoorziening toegepast. In ziekenhuizen, militaire installaties en in de industrie. De laatste tijd maken ook steeds meer datacenters gebruik van dit principe, met ISP Solcon als Nederlands eerste particuliere partij. Van Raamsdonk: “Vliegwielen hebben enkele belangrijke voordelen. Op de eerste plaats is het rendement zeer hoog. Mede door het feit dat ze in vacuüm draaien en er geen actieve koeling nodig is, heeft een UPS met vliegwiel een efficiency van maar liefst 98 procent. Aangezien het bij noodstroom vaak over megawatten gaat, loopt dit al snel in de papieren. Tot slot is er meer grip op de Total Cost of Ownership. De UPS heeft met twintig jaar een lange levensduur en de onderhoudskosten zijn laag en voorspelbaar. In feite zijn alleen de lagers onderhoudsgevoelig, maar zijn deze zoals gezegd prima te voorspellen. Vliegwielen zijn dus de keuze bij uitstek voor bedrijven die duurzaamheid en de lange termijn hoog in het vaandel hebben staan.”
Groeicontainer A en B feed
Wie de nieuwe noodstroomoplossing van Solcon wil zien, die moet naar buiten. Elinex heeft deze namelijk in een container ingebouwd. “Kijk, nog een voordeel van een vliegwiel-UPS”, glimlacht Van Raamsdonk. “Vliegwielen zijn niet temperatuurgevoelig. Je hoeft ze dus niet in een geconditioneerde ruimte te zetten. Die blijft beschikbaar voor de servers.” Van Raamsdonk geeft aan dat het bij datacenters een beetje een kip en ei verhaal is. Je hebt capaciteit nodig om klanten te kunnen bedienen, maar klanten om deze capaciteit te bekostigen. Veel datacenters worden daarom op de groei gebouwd, waarbij modulair telkens nieuwe stappen kunnen worden gezet. En de container van Elinex? Die past precies in dat plaatje.
“Net als in de meeste datacenters is er ook in Apeldoorn sprake van een A en een B feed”, valt Van der Vlies bij. “Maar omdat we geregeld willen testen en ongestoord onderhoud willen kunnen plegen, hebben we gekozen voor twee volledig gescheiden systemen. Dat betekent dat ook de UPS-en redundant zijn uitgevoerd. Bovendien is ook de container zelf op de groei gekocht. Er staat nu per feed 500 kVA aan geïnstalleerd vermogen, maar daar kan zonder problemen nog een keer 500 kVA worden bijgeplaatst. En blijkt het toch beter een 1MVA-aggregaat neer te zetten? Dan is alle infrastructuur hier al op voorbereid. Voorlopig kunnen we dus prima vooruit.”
Liam van Koert is freelance journalist