TU/e versterkt positie in semicon en high tech met nieuw instituut

De Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) richt een nieuw onderzoeksinstituut op dat zich volledig toelegt op onderzoek naar halfgeleiders, quantum, fotonica en de ontwikkeling van de hightech-systemen en chips van de toekomst. Met dit nieuwe instituut wil de TU/e een voortrekkersrol spelen in het versterken van de Nederlandse en Europese technologische zelfstandigheid.

Het nieuwe instituut brengt één bestaand instituut en twee initiatieven samen: het Eindhoven Hendrik Casimir Institute (EHCI), het High Tech Systems Center (HTSC) en het Future Chips Flagship (FCF). Deze afzonderlijke onderdelen gaan volledig op in de nieuwe entiteit, dat hun werk voortzet, verbindt en verdiept binnen de bredere strategische koers van de universiteit.

De ambitie van het nieuwe instituut sluit direct aan bij recente beleidsinitiatieven als de European Chips Act en het Draghi-rapport. Beide benadrukken hoe belangrijk het is dat Europa grip houdt op de ontwikkeling, productie en toepassing van sleuteltechnologieën die bepalend gaan zijn voor de komende decennia.

Hoofdrol op het gebied van hoogstaande technologie

Europa is momenteel sterk afhankelijk van niet-Europese partijen voor chips, hightech productieapparatuur en kritieke grondstoffen. Dat maakt ons kwetsbaar voor geopolitieke spanningen en verstoringen in de toeleveringsketen. Bovendien dreigt verlies van invloed op technologische standaarden en ethische kaders op het gebied van AI, energie-efficiëntie, data-opslag, grondstoffenschaarste en duurzame productie.

Met de oprichting van dit nieuwe instituut draagt de TU/e direct bij aan de noodzaak voor Europa om een hoofdrol te blijven spelen op het gebied van hoogstaande technologie.

"De snel veranderende geopolitieke verhoudingen wereldwijd en in Europa vragen om krachtige inzet van alle Europese spelers. Een sterk onderzoeks- en innovatiesysteem is daarbij essentieel voor de concurrentiekracht van ons continent", zegt Silvia Lenaerts, Rector Magnificus van de TU/e.

"Chips en hightech-systemen zijn veel meer dan alleen een motor voor digitale innovatie, ze zijn bepalend voor onze economische slagkracht, geopolitieke veerkracht en wereldwijde duurzaamheid."

Eén herkenbaar aanspreekpunt

Het nieuwe instituut brengt meer dan 700 onderzoekers samen op het gebied van chiptechnologie, hoge precisie-apparatuur, geavanceerde materialen en processen en het fundamentele onderzoek dat ten grondslag ligt aan deze domeinen. Onderzoekers die werkzaam zijn in één van de aangesloten disciplines vinden elkaar zo sneller, delen makkelijker hun inzichten en werken eenvoudiger samen over hun afzonderlijke vakgebieden heen.

Door onderzoek rond opkomende technologieën samen te brengen in dit instituut, biedt TU/e aan de buitenwereld één herkenbaar aanspreekpunt op het gebied van bovenstaande technologieën. Voor wetenschappers in binnen- en buitenland moet dit instituut uitgroeien tot dé plek om aan te kloppen voor kennisuitwisseling en samenwerking.

Tegelijkertijd draagt het nieuwe instituut bij aan de vertaling van wetenschappelijke kennis naar innovatieve toepassingen. Via startups, spin-offs en overeenkomsten met industriepartners vinden technologische vondsten sneller hun weg naar de maatschappij. Op deze manier verstevigt de TU/e haar positie als kernspeler in het Europese innovatielandschap, of het nu gaat om AI en klimaatoplossingen tot gezondheidszorg, digitale industrie en complexe systeemtechniek.

Uitbreiding onderwijsprogramma

"Dankzij ons toonaangevend onderzoek, gekoppeld aan onze unieke positie in de Brainport-regio, is de TU/e bij uitstek in staat om het voortouw te nemen richting een innovatieve en duurzame digitale voortrekkersrol", vervolgt Rector Magnificus Silvia Lenaerts. "Met dit nieuwe instituut bundelen we kennis en talent om technologische grenzen te verleggen én Europa weerbaarder en zelfstandiger te maken in een wereld die minder zeker lijkt dan voorheen."

Binnen het Beethoven-programma breidt de TU/e het opleidingsaanbod op het gebied van halfgeleiders bovendien flink uit, om een van de grootste uitdagingen in de sector aan te pakken: het tekort aan talent. Samen met de oprichting van dit nieuwe instituut zet de TU/e daarmee een grote stap in het versterken van haar rol op het gebied van onderzoek, onderwijs en maatschappelijke impact.

Vier inhoudelijke domeinen

Het instituut organiseert het onderzoek rond vier inhoudelijke domeinen die samen het volledige innovatie-ecosysteem bestrijken: van fundamenteel onderzoek tot industriële toepassingen.

Future Chips

Dit omvat het baanbrekend onderzoek van de TU/e naar geavanceerde chiptechnologieën, waaronder heterogene integratie, energiezuinige architecturen en nieuwe paradigma's op het gebied van computing, communicatie en sensortechnologie. Hieronder vallen neuromorfic computing, geïntegreerde fotonische systemen en andere technologieën in opkomst die de grenzen van conventionele elektronica herdefiniëren.

High Precision Equipment

Onderzoek naar energiezuinige, snelle en nauwkeurige productiesystemen. Ook speelt het gebruik van digitale tweelingen (digital twins) een rol, om via simulaties processen te verbeteren en mogelijke storingen op voorhand te voorkomen.

Advanced Materials & Processes

Materialenonderzoek en productieprocessen over alle lengteschalen, van macro tot nano (dus van groot tot atomistisch klein). Onmisbaar voor de productie van next-generation chips en fotonische toepassingen.

Foundations

Fundamenteel onderzoek in wiskunde, natuurkunde en informatica dat bijdraagt aan technologische doorbraken in onder meer fotonica, quantumtechnologie, neuromorphics en spintronics. Dit onderzoek slaat een brug tussen theoretische grondslagen en praktische toepassingen, en stimuleert innovatie op het snijvlak van wetenschap en techniek.

De domeinen zijn onderling verweven en onderzoekers die werkzaam zijn voor onderdelen die bij het instituut zijn aangesloten, worden van harte aangemoedigd om over de grenzen van hun discipline heen samen te werken.

Save the date: lancering 30 september 2025

Eind september vindt de officiële lancering plaats van het nieuwe instituut met een groot evenement op de TU/e-campus met internationale topsprekers uit de wetenschap, industrie en politiek op het gebied van high tech en chiptechnologie. 

(foto By daveboy - CC BY-SA 2.0)