Digitale Infrastructuur in België: tijd voor visie en versnelling

Waar liggen vandaag de kansen en belemmeringen voor de Belgische datacenter- en glasvezelsector? Wat gaat er goed en waar is nog werk aan de winkel? Friso Haringsma, CEO van Datacenter United en oprichter van de BDIA (Belgian Digital Infrastructure Association) en Jean Paul Rooseleer, Regional Manager Belgium/Luxembourg, Reichle & De-Massari (R&M), geven hun visie in een duo-interview dat in vier delen zal verschijnen

Eén integraal dossier

Friso Haringsma: “Als we kijken naar de glasvezeldekking loopt België wat achter, In de EU-vergelijking zat België in september vorig jaar bij de laagste FTTH-dekkingen (~28% dekking op dat moment).  Het FTTH Council “Market Panorama 2025” (status t/m sep 2024) bevestigt die achterstand.  Maar inmiddels zien we wel een duidelijke versnelling. Proximus is hard aan de weg aan het timmeren en is met een aantal joint ventures begonnen, onder meer met BDO. De doelstelling meer dan 70% van alle huizen en bedrijven “passed” tegen eind 2028 (~4,2 mln).  De BDIA pleit voor het versnellen en vereenvoudigen van vergunningprocedures en ruimtelijke inpassing. Het regelgevend kader vormt namelijk een uitdaging in België. Het probleem zit vaak in onbekendheid en complexiteit. Infrastructuur zoals water en openbaar vervoer is traditioneel in handen van de overheid, maar datacenters en digitale infrastructuur zijn grotendeels in handen van commerciële partijen. Dat maakt het ingewikkeld.”

“We missen visie op dit gebied, als sector, maar ook vanuit de overheid, om duidelijke wettelijke kaders neer te zetten. De vraag naar energie voor bestaande en nieuwe datacenters is bijvoorbeeld tien keer zo groot als het huidige aanbod. Daarnaast zijn we in gesprek met verschillende overheden om onze datacenters aan te sluiten op warmtenetten. Daarmee ondersteunen we de samenleving op twee manieren: enerzijds met digitale diensten die cruciaal zijn voor de lokale economie en maatschappij, en anderzijds door ons restproduct, thermische warmte, in te zetten voor een groter maatschappelijk goed.  Als BDIA-voorzitter wil ik benadrukken dat we onze rol zien in het ondersteunen van overheid en investeerders met betrouwbare data en rapporten. Het is onze oproep om die rapporten actief te gebruiken als basis voor beleid en vergunningstrajecten, zodat beslissingen sneller en consistenter kunnen worden genomen. Er moeten op korte termijn keuzes worden gemaakt. Onze sector kan dit niet alleen, maar ook van energieleveranciers kunnen we niet verwachten dat zij alles zomaar regelen. Daarvoor zijn aanzienlijke investeringen nodig, én veel tijd en visie. De vraag is: welke kant willen we op?

De politiek moet duidelijk maken wat haar missie is en waar zij zich op kan richten. Op dit moment worden zij overspoeld door aanvragen. Deze aanvragen zijn noodzakelijk voor datacenter­eigenaren om te bepalen hoe zij hun gebouwen moeten dimensioneren en welke capaciteit beschikbaar is. Het is daarom cruciaal dat deze aanvragen tijdig worden behandeld.

Zo weten alle partijen waar ze aan toe zijn, en kan er ook worden nagedacht over slimme oplossingen. Denk bijvoorbeeld aan flexibele energiecontracten die uitgaan van het daadwerkelijk verbruikte vermogen, of andere innovatieve constructies.”

“Een andere uitdaging is de behandeling van aanvragen. Politiek en administraties worden overspoeld, terwijl datacenter­eigenaren respons op die aanvragen nodig hebben om capaciteit te plannen. Snellere procedures en transparantie zijn cruciaal. Daarmee kunnen ook nieuwe constructies ontstaan, zoals flexibele energiecontracten gebaseerd op werkelijk verbruik. Datacenters kunnen aantrekkelijke investeringen, maar te snel en te grootschalig bouwen kan congestie veroorzaken op het elektriciteitsnet en de glasvezelbackbone. Als iedereen tegelijk investeert, dreigt een ook een economische zeepbel. Energiecapaciteit, datacenters en glasvezel moeten daarom als één integraal dossier worden benaderd.”

Jean Paul Rooseleer, Regional Manager Belgium/Luxembourg, Reichle & De-Massari (R&M) (links op de foto)  Friso Haringsma, CEO Datacenter United, oprichter BDIA (Belgian Digital Infrastructure Association)